Eerdere besluitvorming

De bijgestelde begroting 2025 informeert over de ontwikkelingen bij de GR Vidar Wsw in het jaar 2025. Een aantal autonome ontwikkelingen leidt ertoe dat de begroting over 2025 met € 39.000 nadelig moet worden bijgesteld. Dit wordt vooral veroorzaakt door hogere loonkosten. Het gemiddeld aantal Fte’s is in de bijgestelde begroting 2025 nagenoeg gelijk aan oorspronkelijk begroot (428 Fte). De ontwerpbegroting 2026 daarentegen gaat uit van een verdere afname van het aantal Fte’s, resulterend in een lagere bijdrage dan eerder voorzien in het meerjarig perspectief van de GR Vidar Wsw. Voor het bekostigen van de WSW stelt het Rijk middelen beschikbaar via de Integratie Uitkering Participatie Wsw (IU Participatie WSW). Hierin mede begrepen middelen voor loon- en prijsontwikkeling (LPO) van de WSW. 

Eind 2022 is de bedrijfskavel aan de Amerikalaan, gelegen naast de Oekraïne opvanglocatie aangekocht voor € 820.900. In september jl. is deze kavel verkocht voor € 835.000. Na aftrek van de bijbehorende kosten van het bodemonderzoek van € 4.000 bedraagt het gerealiseerde verkoopresultaat € 10.100. Aangezien de akte begin 2025 is gepasseerd, wordt deze baat in 2025 gerealiseerd. 

Conform het raadsbesluit van 13 februari jl. is de in het Beeks Versnellingsplan geoormerkte € 75.000 voor het verfraaien van viaducten, die gedekt wordt vanuit de algemene reserve, herbestemd voor de bijdrage aan het herstel van de Sint-Martinuskerktoren. Kortheidshalve wordt verwezen naar de toelichting onder punt-4B Restauratie Sint-Martinuskerktoren.

De financiële bijstelling voor 2025 voor Omnibuzz is een optelsom van de volgende componenten:
•    De terugbetaling over het kalenderjaar 2024 is op basis van de door Omnibuzz verstuurde concept jaarrekening 2024. Omnibuzz heeft het kalenderjaar 2024 afgesloten met een positief resultaat, vooral veroorzaakt doordat de indirecte vervoerskosten en overheadkosten ruim binnen de begroting zijn gebleven. Voor de gemeente Beek gaat het om een bedrag van € 5.675.
•    De financiële bijstelling voor 2025 is ook op basis van de door Omnibuzz verstuurde concept begrotingswijziging 2025-1 en concept meerjarenbegroting. Omnibuzz heeft de vervoersvraag op gemeenteniveau geactualiseerd in de bijgestelde begroting 2025 op basis van het gerealiseerde vervoer in 2024. Ten opzichte van de eerste begroting 2025 vallen de totale kosten voor het WMO-vervoer op totaalniveau ruim € 850.000 lager uit. Ook voor de jaren daarna laten de begrotingen een substantiële daling zien. Ook heeft Omnibuzz een substantiële besparing kunnen doorvoeren. Hierdoor kan het budget voor Omnibuzz in de gemeentebegroting voor de jaren 2025 e.v. naar beneden worden bijgesteld. Voor het jaar 2025 is deze bijstelling ruim € 10.000.
•    Tot slot gaat Omnibuzz uit van een hogere eigen bijdragen van de cliënten die met Omnibuzz reizen. Ook dit is verwerkt in de totale financiële bijstelling in deze afwijkingenrapportage.

De financiële bijstelling voor 2025 voor de GGD is opgenomen in de begroting 2026 van de GGD Zuid Limburg, die opgesteld is conform het meerjarenbeleidsplan en de meerjarenbegroting 2024-2027 die – na het zienswijzetraject – door het Algemeen Bestuur van de GGD ZL in juli 2023 zijn vastgesteld. De begroting 2026 inclusief de bijgestelde begroting 2025 valt binnen dit meerjarenbeleidsplan en de financiële kaders van de meerjarenbegroting. In de bijstelling is geen sprake van nieuw (financieel) beleid enkel de correcties in het kader van de afgesproken indexering. De gemeente Beek geeft in het zienswijzetraject rondom de begroting 2026 het volgende mee aan de GGD ZL: Waar eerder sprake was van 2026 als zogenoemd ravijnjaar, is deze financiële terugval door het Rijk doorgeschoven naar 2028. Dit uitstel biedt tijdelijk financiële ruimte voor gemeenten, maar doet niets af aan de noodzaak tot structurele ombuigingen. Deze lijn geldt ook voor de gemeenschappelijke regelingen.  De GGD Zuid-Limburg wordt dan ook nadrukkelijk gevraagd om ook in de komende jaren actief op zoek te gaan naar bezuinigingsmaatregelen en hierover expliciet te rapporteren.

Dit budget werd tot dusver gewoonlijk ingezet voor de financiering van de activiteiten van Cultuurperron alsmede voor cultuureducatie-activiteiten in het basisonderwijs.
Onder meer door het achterblijven van de vraag naar (gesubsidieerd) cursorisch muziekonderwijs is er al enkele jaren een overschot binnen dit budget. Dit overschot van € 30.000 zal nu specifiek worden ingezet op de uitgangspunten zoals benoemd in de door uw raad in maart vastgestelde Nota Erfgoed en Cultuur. 

Het financiele resultaat van Stichting De Haamen  over 2023 werd negatief beinvloed door extreem hoge energieprijzen.  Hierdoor ontstond er een negatief jaarrekeningsaldo van € 10.000 bij Stichting De Haamen. In het addendum behorend bij de exploitatie overeenkomst zijn hierover afspraken gemaakt dat de gemeente in bijzondere omstandigheden het tekort aanvult. Uw raad is hierover geïnformeerd via de commissie Inwonerszaken via een ter kennisname voorstel over de jaarrekening 2023 van Stichting De Haamen.

Stichting Asta heeft in haar meerjarige exploitatieopzet rekening gehouden met doorbetaling aan de gemeente van de energielasten. Echter, ten gevolge van de in de laatste jaren sterk gestegen energielasten is dit bedrag te laag. Asta heeft in haar exploitatie nu té weinig ruimte om de volledige kosten te betalen. Om die reden is de  laatste jaren een extra subsidie (2025: € 20.000) toegekend om het verschil tussen de werkelijke lasten en de door Asta betaalde compensatie af te dekken. 

Met het actualiseren van de Meerjarenonderhoudsplanning (MJOP)  en de nieuwe planning voor inrichting Gymzalen, is inzicht ontstaan in de toekomstige financiële consequenties en daarmee de benodigde jaarlijkse stortingen in deze voorziening. Deze jaarlijkse storting kan naar beneden worden bijgesteld, wat een positief financieel effect heeft van € 16.000.

In de gebouwde omgeving leven vaak één of meerdere beschermde diersoorten, zoals vleermuizen, gierzwaluwen en huismussen. Iemand die gaat verbouwen of verduurzamen moet hier rekening mee houden. Daarvoor is eerst ecologisch onderzoek nodig zodat vast-gesteld kan worden of er beschermde dieren zijn, conform de uitspraak van de afdeling be-stuursrechtspraak van de Raad van State eind 2023. Deze uitspraak werkt verstorend bij de uitvoering van het Nationale Isolatie Programma (NIP)/Lokale Aanpak Isolatie (LAI).

Binnen de wettelijke vereisten vormt een gemeentelijk SoortenManagementPlan (SMP) de beste bescherming voor gebouwbewonende diersoorten, omdat maatregelen op populatie-niveau genomen kunnen worden over de gehele gemeente i.p.v. sporadisch per particuliere woning (postzegels). Daarnaast is één SMP voor de hele gemeente goedkoper dan allemaal losse ecologische onderzoeken. Met het SMP kan een zogeheten gebiedsontheffing worden aanvragen bij de provincie Limburg (één ontheffing voor de gehele gemeente). De kosten voor het opstellen van het SMP zijn geraamd op € 400.000. Hiervan wordt € 123.500 gedekt door een provinciale subsidie (vanuit de specifieke uitkering versnelling natuurinclusief isole-ren), € 175.100 door de specifieke uitkering Nationale Isolatie Programma (NIP)/Lokale Aan-pak Isolatie (LAI) en € 101.400 door de specifieke uitkering (Capaciteit Decentrale Overhe-den Klimaat en Energie CDOKE). Daarmee zijn de kosten budgettair neutraal verwerkt in de P&C-cyclus.

Conform het raadsbesluit van 13 februari jl. stelt de gemeente Beek een additionele subsidie bijdrage beschikbaar van maximaal € 150.000 voor de restauratie van de kerktoren van de Sint-Martinuskerk te Beek.  Dit bedrag dient ter dekking van het financieel tekort dat is ontstaan door gestegen bouwkosten en aanvullende werkzaamheden.  De additionele bijdrage wordt voor € 18.400 gedekt uit de bestaande reserve kerkgebouwen en de resterende € 131.600 vanuit de algemene reserve.
Van deze € 131.600 is € 75.000 gedekt door het herbestemmen van de in het Beeks Versnellingsplan geoormerkte € 75.000 voor het verfraaien, zoals toegelicht onder punt-2B.  De bijdrage is verstrekt onder voorwaarden, waaronder een subsidie van de Provincie Limburg van € 550.000 en het uitvoeren van de restauratie conform de verleende Omgevingsvergunning. 

Vanuit de resultaatverdeling 2024 van de Omgevingsdienst ZL ontvangt Beek in 2025 een incidentele teruggaaf van € 52.400. De bijdrage aan de Omgevingsdienst ZL voor 2026 e.v. dient structureel met € 51.000 te worden bijgeraamd. Dit wordt in hoofdzaak veroorzaakt door loonindexatie (€ 32.000) en de verplichte ontwikkelingen als gevolg van de robuustheidscriteria (bedrijfsvoering en innovatiebudget: € 13.000).

De gemeenten Sittard-Geleen, Beek en Stein zijn een samenwerkingsovereenkomst Wonen Westelijke Mijnstreek aangegaan om de samenwerking op het gebied van wonen te versterken. De overeenkomst heeft als doel een krachtige bestuurlijke samenwerking, gezamenlijke uitvoeringscapaciteit en een gedeeld perspectief op wonen. Daarnaast bevordert het de samenwerking met de Provincie Limburg, de Rijksoverheid en woningbouwcorporaties. Dit draagt bij aan een efficiëntere en snellere aanpak van de woningbouwopgave in de regio.

In afwachting van de evaluatie in het voorjaar van 2026 bedraagt de Beekse bijdrage aan de regiocoördinator Wonen WM voor 2025 en 2026 € 16.826. Deze wordt gedekt uit de gemeentelijke DUB-gelden (Decentralisatie Uitkering Bevolkingsdaling). Omdat in 2025 reeds € 10.000 beschikbaar is, bedraagt de bijraming voor 2025 € 6.826.

In de vergadering van 3 oktober 2024 heeft de gemeenteraad (24vra00109) een haalbaarheidskrediet van € 50.000 ter beschikking gesteld voor het ontwerp en de dimensionering van de regenwaterbuffers in de Carmelwijk. Inmiddels is het definitief ontwerp (DO) van de regenwaterbuffers en riolering gereed. Om het project verder te kunnen voor te bereiden dienen nog een aantal (verplichte) onderzoeken plaats te vinden, zoals explosieven, flora en fauna etc. en moet het DO verder uitgewerkt te worden naar bestek en uitvoeringstekeningen. De kosten hiervoor worden geraamd op € 22.000.

Het huidige beleidsplan Openbare Verlichting verloopt in 2025. Het voorstel is om een nieuw beleidsplan op te stellen om de gestelde te doelen van voorgaande jaren te evalueren en om vooruit te kijken. Nu nagenoeg alle openbare verlichting is voorzien van LED-armaturen zal in het nieuwe beleidsplan aandacht zijn voor nieuwe ontwikkelingen, de onderhoudsplanning van lichtmasten en armaturen, hoe om te gaan met installatie verantwoordelijkheid en wat voor maatregelen op de planning staan voor komende jaren. Allemaal zaken die we in het nieuwe beleidsplan openbare verlichting onderzoeken, evalueren en als uitgangspunten vastleggen.  Voor het opstellen van het beleidsplan Openbare Verlichting is een incidenteel budget benodigd van € 20.000 in 2025.

De huidige trap in het OLV-bos is in slechte staat en daardoor gevaarlijk. De houten optrede is rot en het worteldoek ligt los. Het voornemen is om de houten trap te vervangen door hardstenen traptreden/stapstenen.  Hiertoe is een incidenteel budget benodigd van € 20.000 in 2025.

Met het actualiseren van de Meerjarenonderhoudsplanning (MJOP) voor de speelvoorzieningen, is inzicht ontstaan in de toekomstige financiële consequenties en daarmee de benodigde jaarlijkse stortingen in deze voorziening. Deze jaarlijkse storting dient naar boven te worden bijgesteld, wat een negatief financieel effect heeft van € 16.000.

In de raad van 19 december 2024 is een voorstel aangenomen met betrekking tot de over te hevelen budgetten van 2024 naar 2025. Bij de jaarrekening 2024 zijn de definitieve restanten van de incidentele budgetten gestort in de reserve afwikkeling projecten. Via deze afwijkingenrapportage worden de diverse overgehevelde bedragen weer toegevoegd aan de budgetten en onttrokken uit de reserve afwikkeling projecten. 

Al enige tijd bestaat het voornemen om de gemeentewerf, nu gelegen aan De Haamen 3 te Beek, te verplaatsen. In januari 2025 is hiertoe het bedrijfspand aan de Burgemeester van Meeuwenstraat 11 te Beek aangekocht voor het marktconforme bedrag van € 600.000. Deze investering leidt tot een structurele afschrijvingslast van € 11.200 per 2026.

Het pand is gedateerd en dient gerenoveerd te worden. Tevens dient het buitenterrein opnieuw ingericht te worden. Om een en ander voor te bereiden dienen onder andere een architect en installatieadviseur ingeschakeld te worden. Hiertoe is een voorbereidingsbudget beschikbaar gesteld van € 20.000. Voorlopig wordt de oplevering van het pand verwacht in het vierde kwartaal van 2025.

Waar een CAR-verzekering (construction all risk verzekering) voorheen altijd via aannemers werd verzorgd, is besloten met ingang van 2025 zelf een doorlopende CAR-verzekering af te sluiten.  Deze polis dekt alle materiële schade aan bouwprojecten voor alle betrokken partijen.  De kosten voor deze verzekering bedragen € 22.700. 

Het college heeft op 22 april jl. besloten om deel te nemen aan de Stichting Samenwerking Zuid-Limburg, die samenwerking stimuleert tussen overheden, bedrijfsleven, kennisinstellingen en maatschappelijk middenveld om brede welvaart in Zuid-Limburg te versterken. Door deelname versterken we de regionale uitvoeringskracht, verbeteren we kennisdeling en bundelen we initiatieven om maatschappelijke opgaven effectiever aan te pakken. Beek levert een jaarlijkse bijdrage van €16.132 in de jaren 2025, 2026 en 2027 (in totaal €48.396) gedekt uit de beschikbare gemeentelijke DUB-gelden (Decentralisatie Uitkering Bevolkingsdaling). De bijdrage wordt gebruikt voor de financiering van het programmabureau van de stichting. De stichting biedt een bestuurlijk kader voor toekomstige publiek-private samenwerking en borgt concrete afspraken over doelen en resultaten. Toetreding is onder de voorwaarde dat binnen drie jaar wordt toegewerkt naar één Zuid-Limburgse samenwerkingsentiteit. Evaluatie van deelname is voorzien in 2027.

De advies- en onderzoekskosten zijn € 79.900 hoger dan geraamd, als gevolg van het noodzakelijk inschakelen van specialisten op divers gebied. Met name de noodzakelijke inzet van onze huisadvocaat als ook andere gespecialiseerde kantoren op onder andere diverse (civielrechtelijke juridische) kwesties leiden tot deze bijraming.